กายภาพบำบัดในภาวะหลังส่วนล่างหลวม (Physical therapy in clinical lumbar instability) 15-16 มิถุนายน 2569
หลักการและเหตุผล
ภาวะหลังส่วนล่างหลวม (lumbar instability) เป็นภาวะที่พบได้บ่อยในผู้ที่มีอาการปวดหลังส่วนล่างเรื้อรัง ซึ่งมีสาเหตุมาจากการสูญเสียความมั่นคงของข้อต่อกระดูกสันหลังส่วนล่าง ส่งผลให้เกิดการเคลื่อนไหวของกระดูกสันหลังมากกว่าปกติและก่อให้เกิดความไม่มั่นคง (functional instability) การวินิจฉัยภาวะนี้จำเป็นต้องอาศัยทั้งข้อมูลจากการซักประวัติ การตรวจร่างกาย และการทดสอบเฉพาะทางร่วมกับหลักฐานทางภาพถ่ายรังสี เพื่อให้สามารถแยกแยะจากภาวะปวดหลังส่วนล่างชนิดอื่นได้อย่างแม่นยำ
ในปัจจุบัน แนวทางการรักษาภาวะหลังส่วนล่างหลวมโดยนักกายภาพบำบัดเน้นการฟื้นฟูความมั่นคงของกระดูกสันหลังผ่านการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงและการทำงานร่วมกันของกล้ามเนื้อแกนกลางลำตัว (core stability exercise: CSE) โดยเฉพาะกล้ามเนื้อ transversus abdominis และ multifidus ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการควบคุมและรักษาเสถียรภาพของกระดูกสันหลัง การใช้เทคนิคการฝึกแบบ abdominal drawing-in maneuver (ADIM) ร่วมกับการออกกำลังกายเสริมความมั่นคง (CSE) ได้รับการยืนยันจากหลักฐานเชิงประจักษ์ว่ามีประสิทธิภาพในการลดอาการปวด ปรับปรุงการทำงานของกล้ามเนื้อ และเพิ่มเสถียรภาพของกระดูกสันหลัง
อย่างไรก็ตาม นักกายภาพบำบัดยังมีความจำเป็นต้องพัฒนาความรู้ ความเข้าใจ และทักษะทางคลินิกในการวินิจฉัยและจัดการภาวะหลังส่วนล่างหลวมให้ทันต่อองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ การจัดโครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ “กายภาพบำบัดในภาวะหลังส่วนล่างหลวม (Physical therapy in clinical lumbar instability)” จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาทักษะ ความรู้ และเทคนิคทางวิชาชีพให้แก่นักกายภาพบำบัด อาจารย์ผู้ควบคุมการฝึกงาน คณาจารย์ และศิษย์เก่า เพื่อสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการดูแลผู้ป่วย การสอน และการบริการทางวิชาการได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ โครงการยังมุ่งส่งเสริมการบูรณาการองค์ความรู้ทางทฤษฎีและการปฏิบัติ โดยเชื่อมโยงการเรียนการสอนกับบริการวิชาการและงานคลินิก เพื่อยกระดับคุณภาพการจัดการทางกายภาพบำบัดในผู้ที่มีภาวะหลังส่วนล่างหลวมให้มีมาตรฐานและประสิทธิผลสูงสุด อันจะนำไปสู่การพัฒนาศักยภาพของวิชาชีพกายภาพบำบัดและการยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยในสังคมโดยรวม
วัตถุประสงค์ของโครงการ
1 เพื่อพัฒนาทักษะ ความรู้ และเทคนิคทางวิชาชีพกายภาพบำบัดให้แก่นักกายภาพบำบัดทั่วไป อาจารย์ผู้ควบคุมการฝึกงาน และศิษย์เก่า
2 เพื่อพัฒนาความรู้และทักษะทางวิชาชีพแก่คณาจารย์กายภาพบำบัด และนำไปใช้ในการเรียนการสอน
3 เพื่อบูรณาการบริการวิชาการเข้ากับงานกายภาพบำบัด และการเรียนการสอน